Karen Romme
GEMIDDELDE LEESTIJD 4 MINUTEN
Na twee jaar met een sterke stijging, is het aantal startende ondernemers in 2012 fors gedaald. Daarnaast blijkt dat er bijna geen startende ondernemers meer zijn die het in deze tijd aandurven meteen werkgever te worden. Dat zijn de belangrijkste conclusies van het ‘Startersprofiel’ dat de Kamer van Koophandel Nederland jaarlijks presenteert.
Minder startende ondernemers dan voorgaande twee jaar
Volgens het Startersprofiel ligt het aantal startende ondernemers na de topjaren 2010 en 2011 met 104.000 in 2012 weer rond het niveau van 2008 en 2009. Maar nog altijd beduidend hoger dan de jaren ervoor. Het is het vijfde jaar op rij dat er meer dan 100.000 starters zijn. Hoewel er dus nog steeds een groot aantal startende ondernemers is, lijkt de extreme groei er uit te zijn.
Met uitzondering van Groningen (-14%) lijken het vooral de economisch actiefste provincies met veel ondernemers waar het aantal starters meer dan gemiddeld is afgenomen. Doordat volgens bovenstaande tabel van 5.000 starters uit 2011 niet bekend is in welke provincie die zijn gestart, is dat echter niet met zekerheid te zeggen.
Bijna niemand durft nog meteen werkgever te worden!
Dat de huidige economische situatie en de terughoudendheid bij banken ook invloed heeft op de ambities van startende ondernemers, blijkt vooral uit het feit dat het percentage van de startende ondernemers dat zonder werknemers start de afgelopen 7 jaar is gestegen van 84,5% naar ruim 96%.
Hoewel het percentage solo-ondernemers in 2011 in het Startersprofiel niet exact wordt genoemd, valt uit een van de staatjes in het rapport op te maken dat er tussen 2011 en 2012 een grote stijging van dat percentage was. Dat afgezet tegen de daling van het totale aantal startende ondernemers, lijkt het erop dat het aantal startende ondernemers met werknemers in 2012 dramatisch is gedaald. Wat volgens ander onderzoek van EIM/Panteia wellicht een goede zaak is.
Iets minder vrouwen en iets meer senioren
Het percentage vrouwen in de starterspopulatie is – na drie jaar stabiel op 40% – dit jaar voor het eerst gedaald. Gelukkig slechts naar 39%.
Omdat van alle leeftijdsgroepen alleen het aantal 65-plus starters is gestegen (van 2000 in 2011 naar 2300 in 2012), is dat percentage in het totaal wat omhoog gegaan.
De gemiddelde leeftijd van startende ondernemers is voor het zoveelste jaar op 38 jaar gebleven.
Behalve het stoppen van de groei van het aantal starters en de grote daling van het percentage starters mét werknemers, is er dus niet veel veranderd ten opzichte van voorgaande jaren.
Wanneer komt er een stoppersprofiel?
Wat ik vooral mis in het Startersprofiel, is dat de Kamers van Koophandel nog steeds niet gestructureerd registreren waarom ondernemers stoppen. Pas als je dat weet heb je echt inzicht in de startersdynamiek in Nederland.
Op allerlei plaatsen wordt gecommuniceerd dat 50% van alle startende ondernemers binnen vijf jaar weer stopt. Niemand weet waarom ze dat doen. De Kamer van Koophandel zou prima bij elke bedrijfsbeëindiging kunnen vragen waarom de ondernemer diens bedrijf beëindigt.
Als dat eindelijk gaat gebeuren wordt inzichtelijk wat de redenen zijn waarom ondernemers stoppen en of dit om positieve redenen of om negatieve redenen is. Als positieve redenen kunnen bijvoorbeeld gelden dat iemand door het ondernemerschap een goede baan krijgt aangeboden of dat de bedrijfsactiviteiten of klantenportefeuille zijn verkocht aan een ander bedrijf. Negatieve redenen kunnen bijvoorbeeld te weinig inkomsten of privé-problemen zijn.
Pas als die redenen bekend zijn, is het mogelijk te concluderen of het grote percentage stoppers in de eerst vijf jaar van het ondernemerschap positief of negatief is.
En pas dan is het mogelijk om – indien de redenen vooral negatief blijken te zijn – te onderzoeken hoe overheden of maatschappelijke organisaties zouden kunnen helpen het percentage stoppers te verlagen.
