Deze week stuurde minister Kamp van Economische Zaken een brief naar de Tweede Kamer met een rapportage over ondernemingsfinancieringen. In de rapportage staat wat alle (kleine) ondernemers al lang weten en voelen. De kredietkranen van de banken zijn zo goed als dicht. Vooral voor kleine bedrijven is het lastig financieringen en kredieten te krijgen langs traditionele weg. 42% van de kleine bedrijven die in 2012 krediet aanvroeg kreeg een afwijzing. Daarnaast zijn er ook veel minder aanvragen. Niet alleen omdat de behoefte er in een tijd van crisis niet is, maar ook omdat veel ondernemers een gang naar de bank vooraf al als een heilloze weg zien. Deze laatste zin staat overigens niet in het rapport.
Bij de kamerbrief zitten een aantal bijlagen. Eén daarvan is een rapport over crowdfinance. Há, dat is interessant voor mij als ‘ervaringsdeskundige’ .
Crowdfundingconsultancy doet een WC Eendje?
Het rapport is gemaakt door Douw & Koren crowdfundingconsultancy. En dat is wel een beetje raar. Deze jongens zijn namelijk de oprichters van crowdfundingsplatform CrowdAboutNow en schrijven in opdracht van het ministerie een rapport over … crowdfinance. Dat voelt een beetje als Bacardi in opdracht van het ministerie een rapport over drankmisbruik of accijnzen laten schrijven.
Zo’n platform kan natuurlijk best handig zijn, maar is echt geen vereiste voor succesvolle crowdfinance. De enige vereiste om succesvol te kunnen crowdfunden is een crowd hebben. Die moet je bereiken, maar dat kan op allerlei manieren. Crowdfundingconsultants zijn in de meeste gevallen geen financieel experts maar snelle software-jongens.
Crowdfundingplatformen komen zelf geld tekort
De onderzoekers pleiten in het rapport voor steun vanuit de overheid voor die online platformen.
Het gaat dus niet om steun voor al die kleine ondernemers met een kredietbehoefte, maar om steun voor de platformen. “Platforms zijn momenteel niet in staat om hun eigen groei te financieren.” Ze willen dat de overheid het verdienmodel van de platforms gaat stimuleren. Dat staat te lezen op pagina 5 van het rapport.
Een bedrijf met een verdienmodel dat niet werkt verdwijnt doorgaans. Behalve dan de banken, maar dat terzijde.
De basis van crowdfunden is dat het om financiering gaat vanuit de crowd. Niet de crowd van de gebruikte platformen, maar de crowd van de ondernemer, zijn netwerk.
Waarom zou je daar geld vanuit de overheid voor nodig of willen hebben? Misschien is zelf crowdfunden in plaats van subsidie vragen wel een optie voor die crowdfundingsplatforms.
De meeste crowdfunding gaat buiten platformen om
Een belangrijke voorwaarde voor succesvol crowdfunden via een platform is transparantie. Er zijn maar enkele traditionele ondernemers bereid hun financieringsbehoefte en hele businessplan met de wereld te delen. Dat is een drempel die nog lang niet genomen is en vaak uit concurrentie-overwegingen ook niet gewenst is.
- Ik ken bakkers die een lening van een klant kregen.
- Ik ken restaurants die van start gingen doordat kennissen hen hielpen.
- Ik ken tientallen ondernemers die extra leverancierskrediet krijgen.
Leveranciers hebben voor een groot deel de kredietbehoefte overgenomen die vroeger door banken werd opgevuld. De filosofie is simpel; als je klant het niet redt heb je een klant minder, dus help je je klant.
De cijfers bij het rapport zijn ook interessant. In 2012 waren er 118 succesvolle gecrowdfunde zakelijke projecten waarvan er 110 via een platform plaatsvonden.
De windcentrale staat in het lijstje voor 7 miljoen. De windcentrale is echter een energieleverancier die mensen voor de komende zestien jaar aan zich bindt. Nog even en de collecte van het Koningin Wilhelmina Fonds heet ook crowdfunding.
Exclusief die windcentrale is het gemiddelde opgehaalde bedrag erg laag, €38.000 per project. Voor relatief hoge kosten afgezet tegen de kosten die een ondernemer maakt als hij kiest geen platform te gebruiken, maar zelf alles te doen. Misschien zijn die 110 projecten maar een heel erg klein, maar het is wel een uitermate zichtbaar, deeltje van de groeiende alternatieve financieringsvormen vanuit netwerken.
Crowdfunding lijkt gekaapt door snelle jongens
Inmiddels weet ik dat alleen online gepubliceerde projecten zijn meegenomen in het onderzoek. De platformen pleiten in het rapport voor overheidssteun. Daarmee gaan ze zich zoals ik al eerder constateerde steeds meer als banken gedragen. En dat is jammer.
Het begon zo mooi met die crowd. Maar ook het crowdfunden lijkt inmiddels gekaapt door snelle marketingjongens met een vlotte babbel.
Nu maar hopen dat onze volksvertegenwoordigers en bestuurders daar doorheen prikken. En als de overheid gaat meewerken aan voorlichting bij ondernemers, wat wel gewenst is, het niet louter om het verdienmodel van de marginale platformen gaat.
AANVULLING 28 JUNI 15UUR door Karen Romme: Simon Douw van Douw&Koren heeft hieronder inmiddels gereageerd dat zij weliswaar mede-oprichters van een crowdfundingplatform zijn, maar daar inmiddels geen enkele betrokkenheid meer bij hebben (wat niet in het rapport stond). Petra beschreef haar gevoel bij lezen van het rapport zonder die kennis over de auteurs.
Wil je het hele verhaal lezen, lees dan ook de reacties hieronder.
15 Comments
Leave a Reply