EIM: Aandeel ‘Ondernemers uit nood’ tussen 2013 en 2014 verdubbeld

Jaarlijks voert Panteia (EIM) het Nederlandse deel uit van de Global Entrepreneurship Monitor uit, het grootste internationale vergelijkende onderzoek naar ondernemerschap. Daarin worden alle fasen van de ‘ondernemerschapscyclus’ behandeld: dat gaat van de benodigde vaardigheden, via starten als ondernemer, tot aan daadwerkelijk ondernemer zijn.

De meting uit 2014 liet twee belangrijke veranderingen zien. De trend dat steeds meer 18 tot 24-jarigen betrokken zijn bij ondernemerschap, waarover veel media berichtten.

Maar wellicht nog belangrijker voor de maatschappij is dat het aantal starters uit noodzaak – dat in Nederland altijd relatief laag was – tussen 2013 en 2014 verdubbelde van 8% naar 16%. En dat die verdubbeling volledig verantwoordelijk is voor de kleine groei van het aandeel ‘startende ondernemers’ onder de beroepsbevolking van 9,3% naar 9,5%.

Omdat deze ondernemer niet houdt van werk dubbel doen, hieronder de passages uit het persbericht over deze twee ontwikkelingen. Daarbij nog even de opmerking dat in tegenstelling tot vaak gehanteerde scheiding tussen ondernemers en zzp’ers, in dit onderzoek zzp’ers ook gewoon worden meegerekend.

“Steeds meer jongvolwassen ondernemers
De structuur van het Nederlandse ondernemerslandschap verandert. Jongvolwassenen zijn steeds meer actief betrokken bij ondernemerschap. De ‘Total early-stage Entrepreneurial Activity’ (TEA) in de leeftijdsgroep 18-24 heeft een forse groei doorgemaakt van 8% naar 13%. Ook zien we dat steeds meer jongvolwassenen plannen maken om als ondernemer aan de slag te gaan in deze groep: dit aandeel stijgt van 14% naar 24%. Zowel de TEA als de intenties zijn juist gekrompen in de leeftijdscategorie 25-34.

Ondernemers starten steeds vaker omdat ze geen betere keus qua werk zien
Een deel van de ondernemers start omdat het een kans ziet, een ander deel start uit noodzaak, omdat het geen betere keus qua werkt ziet. Het aandeel van deze laatste groep in de TEA was in Nederland altijd relatief laag maar is verdubbeld van 8% in 2013 tot 16% een jaar later. De algehele toename in de TEA wordt ook volledig aangedreven door een toename in ondernemers die begonnen zijn omdat ze geen betere keus qua werk zagen.

Zowel ondernemerschap onder jongvolwassen als ondernemerschap omdat de persoon geen betere keus qua werk zag, zijn daarmee toegenomen in 2014. Er bestaat echter geen verband tussen de twee: door nood gedreven ondernemerschap komt onder jongvolwassenen juist het minst vaak voor.”

Nederland voortaan middenmoter bij ‘starters uit nood’

Dat die toename van het aandeel starters vanuit noodzaak zo groot is valt vooral op als je de grafiek daarover in het volledige onderzoek bekijkt. Gelukkig is het percentage starters uit nood nog altijd maar de helft van dat percentage bij onze zuiderburen.

De Nederlandse bijdrage aan de GEM is gebaseerd op een enquête onder 2.260 respondenten. De meting is uitgevoerd van mei tot juli 2014. In het bericht op de Kennissite MKB en ondernemerschap is ook wat te lezen over ondernemende werknemers die een bron van groei zijn. En het volledige (Engelstalige) onderzoek is ook te lezen op die website van Panteia.

Mocht een van de onderzoekers van Panteia dit artikel lezen, dan zou ik het niet erg vinden als ze – indien mogelijk – in een reactie kunnen en willen vertellen of in de verdubbeling van het aantal starters uit nood ook een leeftijdsverdeling te zien is. En ze mijn vermoeden kunnen bevestigen of ontkrachten dat dit vooral 45-plussers zijn.