Sociaal ondernemen moet norm worden

GEMIDDELDE LEESTIJD 4 MINUTEN

Enkele maanden geleden werd de Prestatieladder Socialer Ondernemen ingevoerd. Volgens de initiatiefnemers is het namelijk hoog tijd dat bedrijven socialer gaan ondernemen. Om bedrijven te stimuleren zo snel mogelijk een socialer (personeels)beleid te voeren, introduceerden de gemeenten Eindhoven en Apeldoorn deze week samen met maatschappelijk investeerder Start Foundation een subsidieregeling.

De afgelopen jaren is de aandacht voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen gegroeid. Steeds meer ondernemers en managers zijn zich bewust van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Tot op heden uitte dat bewustzijn zich vooral in het verlagen van het energiegebruik en vaker kiezen voor duurzamere materialen en hernieuwbare energie.

Volgens steeds meer partijen is MVO meer dan groen zakendoen. Het gaat er ook om als bedrijf mee te werken aan een maatschappij waar iedereen die wil werken mág werken en waar niemand ongewild op de reservebank van de arbeidsmarkt hoeft te zitten.

De Prestatieladder Socialer Ondernemen

Om bedrijven te stimuleren socialer te ondernemen is op 25 mei 2012 de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) gelanceerd. De prestatieladder is een door TNO – met hulp en geld van Start Foundation – en samen met 8 commerciële bedrijven en 7 Sociale Werkvoorzienings bedrijven, ontwikkeld meetinstrument annex ‘keurmerk’. Bedrijven met een PSO-erkenning dragen op een goede manier meer dan gemiddeld bij aan de werkgelegenheid van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt.

Op de website van de Prestatieladder staat een rekentool waarmee bedrijven een eerste indicatie kunnen krijgen of ze in aanmerking komen voor certificering. Daarnaast biedt de website een overzicht van de bedrijven die al gecertificeerd zijn.

Zaken doen met sociale ondernemers biedt overheden voordelen

Door de politieke keuzes van de afgelopen jaren draaien gemeenten in steeds grotere mate op voor de kosten van een arbeidsmarkt met een steeds voller wordende reservebank. Om hun burgers zo goed mogelijk te kunnen dienen, is het zaak de daarbijbehorende uitkeringslasten zo laag mogelijk te krijgen én te houden.

Door slim aan te besteden, verstandig in te kopen en voorwaarden te verbinden aan subsidies, kunnen overheden besparen op uitkeringslasten. De PSO-certificering helpt hen daarbij. Dat geldt zeker voor gemeenten.

Gemeentebesturen doen over het algemeen veel zaken met relatief kleine regionaal opererende bedrijven. Die zorgen in veel regio’s voor de meeste werkgelegenheid en vallen niet onder de quotumregeling die dit kabinet wil invoeren. Dankzij de PSO kunnen naast middelgrote ook kleine bedrijven aan iedereen laten zien dat ze sociaal bezig zijn.

Eindhoven en Apeldoorn nemen het voortouw

Gemeenten willen uiteraard dat bedrijven zo snel mogelijk massaal socialer gaan ondernemen. En ze willen graag weten welke bedrijven in hun regio dat al doen, zodat zij zo vaak mogelijk kunnen kiezen voor sociale leveranciers. Daarom hebben de gemeenten Eindhoven en Apeldoorn samen met Start Foundation € 145.000 subsidie beschikbaar gesteld voor een stimuleringsregeling.

De regeling houdt in dat bedrijven die de PSO aanvragen 50% van de kosten vergoed krijgen met een maximum van  €1.000. De regeling geldt voor bedrijven uit Eindhoven en Apeldoorn en de kleinere gemeenten daaromheen. Volgens de Eindhovense wethouder Staf Depla wordt het keurmerk in de toekomst belangrijk voor bedrijven die zaken willen (blijven) doen met de gemeente.

Vooral traditioneel werkgeverschap beloond

De PSO lijkt een nuttig middel om te laten zien hoe sociaal bedrijven ondernemen. Hij gaat echter uit van een traditionele benadering van zakendoen en beoordeelt vooral in hoeverre bedrijven mensen met uitkeringen (de PSO-doelgroep) in dienst nemen en/of producten en diensten inkopen bij sociale werkvoorzieningsbedrijven en andere sociale ondernemingen.

De PSO houdt geen rekening met bedrijven die bijvoorbeeld heel erg hun best doen om werknemers van boven de 50-55 jaar in dienst te houden. Of die juist werkervaringsplaatsen bieden aan pas afgestudeerden die (nog) geen recht hebben op een uitkering maar die door gebrek aan werkervaring ook niet aan een baan kunnen komen. Bedrijven dus die mede zorgen dat minder mensen in uitkeringssituaties belanden.

Daarnaast proberen steeds meer (oudere) mensen hun weg uit de uitkering te vinden door ondernemer te worden. Voor bedrijven die Het Nieuwe Werken omarmen en er bewust voor kiezen omzet te gunnen aan deze startende ondernemers in plaats van werknemers in dienst te nemen, lijkt (nog) geen plaats op de PSO-ladder.

Nieuwerwetse ondernemers

Of overheden op termijn daadwerkelijk een PSO-certificaat gaan eisen van leveranciers, zal de toekomst uitwijzen. Tot die tijd biedt dit ‘stempeltje’ bedrijven met medewerkers uit de PSO-doelgroep een prachtige marketingtool.

En als er op de PSO ook aandacht komt voor nieuwerwetse ondernemers die andere sociale keuzes maken, zou het wel eens een prachtig instrument kunnen worden om ons land te helpen socialer te worden.