Karen Romme
De Kamer van Koophandel legt regelmatig onderwerpen voor aan haar eigen Ondernemerspanel, een groep van 10.000 ondernemers. In mei werd de kennis van ondernemers over merk/naambescherming gepolst en de maatregelen die ondernemers op dat gebied hebben genomen. Uit de resultaten bleek dat slechts weinig ondernemers op de hoogte zijn van het merkenrecht.
Bedrijfsnaam, eigen merk en logo
Bij de start van hun bedrijf controleerde 62% – een ruime meerderheid van de starters dus – of hun bedrijfsnaam al bestond. Van hen deed 69% dat via het Handelsregister en 40% via Google. Slechts 20% van de deelnemers aan het onderzoek heeft de enige juist plek geraadpleegd; het register van het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE) dat ook gratis online te raadplegen is.
Uit het onderzoek bleek tevens dat 62% van de ondernemers één of meer namen gebruikt voor hun producten of diensten. Van die ondernemers meent ruim een kwart dat ze dit hebben beschermd als merk, ruim 40% weet dat ze dat niet hebben gedaan en ruim 30% weet het niet. Daarnaast gebruikt 80% van de ondervraagden een logo. En ook van deze groep meent 25% dat te hebben beschermd.
Enige echte bescherming
Veel ondernemers denken dat hun naam goed beschermd is als deze is geregistreerd als handelsnaam of domeinnaam en dat hun logo voldoende beschermd is door ‘auteursrecht’. Voor beiden geldt dat alleen registratie bij het BBIE bescherming biedt.
Hoe weinig ondernemers weten over merkbescherming blijkt vooral uit het feit dat slechts 6% van de respondenten zijn of haar bedrijfsnaam en 4% haar merk of logo daadwerkelijk heeft geregistreerd bij het Merkenbureau. En dat terwijl blijkt dat 10% van de respondenten wel eens een conflict over een handelsnaam, merknaam of domeinnaam heeft gehad. Die overigens in meerderheid met een sisser afliepen, maar ongetwijfeld toch onnodig tijd en energie hebben gekost.
Kanttekeningen
De vraag is hoeveel procent van respondenten baat zou hebben bij meer kennis van het merkenrecht. Sinds een aantal jaar is het niet meer mogelijk beschrijvende product- of bedrijfsnamen te beschermen als merk. Bijvoorbeeld: Ondernemersfacts – een samenvoeging van ondernemers en feiten/facts – is een combinatie van twee beschrijvende woorden. Dergelijke combinaties zijn niet meer te beschermen. Veel ondernemers hebben juist gekozen voor een beschrijvende bedrijfs-, product- of dienstnaam omdat die ervoor zorgt dat mensen meteen weten wat ze te bieden hebben. Een groot deel van de ondernemers kán hun naam dus waarschijnlijk niet als merk beschermen.
Daarnaast kent het merendeel van de ondernemers het verschil tussen een beeldmerk en logo niet. Het is dus maar de vraag of zij daadwerkelijk een logo van bedrijfs/product/dienstnaam mét beeldmerk gebruiken dat het beschermen waard is. Anders moeten ze elke keer dat ze hun huisstijl veranderen hun logo opnieuw registreren a raison van €240 per tien jaar (tarief 2012). Tot slot groeit met name het aantal ondernemers die vooral zichzelf onder hun eigen voor- en achternaam verhuren in hun eigen regio. En daarvan kunnen er veel met bijna gelijke namen naast elkaar bestaan zonder verwarring.
De grote vraag is natuurlijk wat de Kamer van Koophandel er aan gaat doen om te zorgen dat de (startende) ondernemers die aan hun balie zijn geweest om zich in te schrijven, voortaan beter op de hoogte zijn van het merkenrecht.
